ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ

Ο Παρθενώνας

I was most pleased to observe that on the top of the city’s citadel there is a huge, wondrous temple of the goddess Pallas, the noble work of Phidias. It is tall, with fifty-eight columns seven feet in diameter, is decorated everywhere with handsome statues –on both facades, on the topmost band of the walls, and outside on the architraves, where a battle of centaurs in seen, marvelous products of the sculptor’s art.

But my special preference was to revisit on that very same celebrated citadel the handsome temple of the divine Pallas. I wanted to examine it more carefully from every angle/ built of solid, polished marble, it is the admirable marble, it is the admirable work of Phidias, as we know from the testimony of Aristotle’s words to King Alexander as well as from our own Pliny and a host of other notable authors. This extraordinary, marvelous temple, has survived to our own day. It is raised up on fifty-eight columns: twelve at each of its two fronts, [i.e.,] two rows of six in the middle [between the two outer colonnades] and, outside the walls [of the cella], seventeen along each side/ each column has a diameter of five feet. There are ambulatories eight feet wide between the lateral columns and the splendid [cella] walls on either side. The columns support entablatures nine and one-half feet long and four feet high. On them the battle between the centaurs and the Lapiths, which took place in Thessaly, is sculptured with marvelous skill. On the topmost friezes of the [four] walls, two cubits’ distance below the very top [of the walls], the artist has fashioned with supreme excellence [representations of] the Athenian victories in Pericles’ time. They are about as tall as a ten-year-old boy. On the two facades, over the whole portion measured by the cover [i.e, the pediments], one sees high up, large indeed colossal statues of men and gorses, a beautiful adornment for this prodigious place of worship. I have taken pains to include a sketch of this splendid building, as far as in me lay, in the journal which I am keeping about my current trip through Greece.

Ευχαριστήθηκα πολύ όταν παρατήρησα ότι στην κορυφή του κάστρου της πόλης (Ακρόπολη) υπάρχει ένας τεράστιος θαυμάσιος ναός της θεάς Αθηνάς, το ευγενές έργο του Φειδία. Είναι κτίριο ψηλό, με 58 κίονες1, με επτά πόδια διάμετρο, είναι διακοσμημένο με όμορφα αγάλματα και στις δύο προσόψεις του οικοδομήματος, στο υψηλότερο σημείο των τοίχων και εξωτερικά, στο επιστύλιο, όπου φαίνεται μία μάχη των Κενταύρων, εξαιρετικά προϊόντα της τέχνης του γλύπτη.

Το ενδιαφέρον μου ήταν, όμως, να επισκεφθώ πάλι σε αυτήν την ίδια περίφημη Ακρόπολη το όμορφο ιερό της θεάς Αθηνάς. Ήθελα να εξετάσω το ναό προσεκτικότερα από κάθε πλευρά. Φτιαγμένο από μοναδικό λειασμένο μάρμαρο, είναι το θαυμαστό έργο του Φειδία, όπως γνωρίζουμε από την μαρτυρία των λόγων του Αριστοτέλη προς το βασιλιά Αλέξανδρο, όπως, επίσης, (γνωρίζουμε) και από το δικό μας Πλίνιο και πλήθος άλλων διακεκριμένων συγγραφέων. Αυτός ο εξαιρετικά θαυμάσιος ναός διατηρείται μέχρι τις μέρες μας (1444). Στηρίζεται σε 58 κίονες: δώδεκα σε κάθε μία από τις δύο προσόψεις, δηλαδή δύο σειρές από έξι κίονες στη μέση [μεταξύ των δύο εξωτερικών κιονοστοιχιών] και εξωτερικά από τους τοίχους του σηκού δεκαεπτά κατά μήκος κάθε πλευράς. Κάθε κίονας έχει διάμετρο πέντε ποδών. Υπάρχουν στοές μήκους οκτώ ποδών μεταξύ των πλευρικών κιόνων και των θαυμάσιων τοίχων του σηκού σε κάθε πλευρά. Οι κίονες στηρίζουν γείσο 9,5 πόδια μάκρος και 4 πόδια ύψος. Σε αυτά παριστάνεται η μάχη μεταξύ των Κενταύρων και των Λαπήθων, η οποία έλαβε χώρα στη Θεσσαλία, σκαλισμένη με θαυμαστή δεξιότητα. Στις ανώτερες ζωφόρους των τεσσάρων τοίχων, σε απόσταση δύο πήχεων κάτω από το πιο ψηλό σημείο των τοίχων, ο καλλιτέχνης διακόσμησε με εξαιρετική τελειότητα [αναπαραστάσεις] των αθηναϊκών νικών της εποχής του Περικλή2. Το ύψος τους είναι περίπου αυτό ενός παιδιού δέκα ετών. Στις δύο προσόψεις, πάνω από όλο το τμήμα που καλύπτεται από το αέτωμα, μπορεί να δει κανείς ψηλά, μεγάλα, πραγματικά κολοσσιαία αγάλματα ανδρών και ίππων, ένας ωραίος καλλωπισμός για αυτόν τον εντυπωσιακό χώρο λατρείας. Κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια για να συμπεριλάβω ένα σχέδιο από αυτό το σπουδαίο κτίριο, όπως εντυπώθηκε στα μάτια μου, στο σημειωματάριο, το οποίο διατηρώ και κατά τη διάρκεια του παρόντος ταξιδιού μου στην Ελλάδα.

1. Οι κίονες είναι 58 αν αριθμήσει κανείς δύο φορές τους γωνιακούς κίονες. Βλ. Setton, Domination, σ. 232.[επιστροφή]

2. Έτσι αντιλαμβάνεται τα γλυπτά ο Κυριακός. Βλ. Setton, ό.π., σ. 235.[επιστροφή]



ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ