Ακρόπολις
Η Ακρόπολις των Αθηνών είναι ένας από τους λόφους που ξεπετιούνται μέσα από το αττικό λεκανοπέδιο, περίπου 150 μ. πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Τοπογραφικά παρουσιάζει αναμφισβήτητη γεωλογική συγγένεια με τους γειτονικούς της λόφους. Καθώς κανείς στέκεται στην κορυφή του Μουνιχίου, που δεσπόζει πάνω από το λιμάνι του Πειραιώς, και κοιτάζει κατά μήκος της πεδιάδας με θέα το Πεντελικόν Όρος στα βορειοανατολικά, μπορεί να διακρίνει στη σειρά τρεις μεγάλες τομές καθ’ ύψος: τον λόφο των Μουσών (Φιλοπάππου), την Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό, που εκτείνονται απλωμένοι σε μία γραμμή που διαγράφεται προς τα νοτιοανατολικά και προς τα βορειοδυτικά, ακολουθώντας πορεία παράλληλη με αυτή του Υμηττού. Έχει διαπιστωθεί ότι αυτοί οι απομονωμένοι πλέον λόφοι αποτελούσαν αρχικά ένα ενιαίο υψίπεδο, γεγονός που καθιστά φανερό τόσο η φύση των πετρωμάτων τους, ενός κυανόγκριζου ασβεστολίθου με κοκκινωπές ανταύγειες, όσο και το σχήμα των κοιλάδων που διαμορφώθηκαν ανάμεσά τους με την πάροδο του χρόνου. Αποθέσεις στρωμάτων πηλού μαζί με ασβέστη και σχιστολιθικά πετρώματα δείχνουν να έχουν παρασυρθεί εξαιτίας διάβρωσης, σχηματίζονταν σπήλαια και μεγάλες ρωγμές στις πλαγιές των λόφων. Ο Πλάτων φαίνεται να πιστεύει ότι οι ανυψώσεις και καταβυθίσεις της γης προκλήθηκαν εν μέρει από σεισμό, όμως πιθανώτερη αιτία είναι η βαθμιαία φθορά και υποχώρηση των λόφων εξαιτίας της δράσης των χειμάρρων νερού και η επακόλουθη καθίζηση των περιοχών που υποσκάφτηκαν τοιουτοτρόπως, διεργασία που παρατηρείται και στον γειτονικό λόφο του Αρείου Πάγου.
Καθ’ όσον αφορά το σχήμα της, η Ακρόπολις είναι ένα ακανόνιστο πολύγωνο, εκτεινόμενο από δυσμάς προς ανατολας σε μία απόσταση 270 μέτρων. Μαζί με την τεχνητή προέκταση της δυτικής πλευράς της επιφάνειάς της, επέμβαση που σημειώθηκε αργότερα, το μεγαλύτερο πλάτος της φθάνει περίπου τα 156 μ. Στην πρωταρχική του μορφή ο βράχος πρέπει να παρουσίαζε πολύ διαφορετική εμφάνιση και πολύ πιο ακανόνιστη διάρθρωση, με πολυάριθμες μυτερές οδοντώσεις, προεξοχές, κοιλότητες και χαραμάδες, κυρίως προς την πλευρά της ανατολικής του απόληξης που αποκολλήθηκε και επικαλύφθηκε από την γραμμή των μετέπειτα χτισμένων τειχών, τα οποία θα του έδιναν όψη πολύ πιο τραχιά και πετρώδη από εκείνη που προήλθε μέσω της επεξεργασίας του από τον άνθρωπο και, ασφαλώς, από την εικόνα που μας δίνει σήμερα.
Οι πολλαπλές και ποικίλες χρήσεις του χώρου (φρούριο, ιερό, τόπος κατοίκησης, καταφύγιο σε καιρό πολέμου) από τους προϊστορικούς χρόνους έως και τον 19ο αιώνα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις κοινωνικές, πολιτικές, και οικονομικές συνθήκες μέσα στις οποίες γεννήθηκε και αναπτύχθηκε η αρχαία Αθήνα, προσφέροντάς μας ένα σκιαγράφημα της ιστορικής εξέλιξης της πόλης στο διάβα των αιώνων.
Γενική άποψη του ιερού βράχου της Ακροπόλεως από νοτιοδυτικά.
Σχέδιο της Ακροπόλεως κατά τους προϊστορικούς χρόνους.
Σχέδιο της Ακροπόλεως κατά τους αρχαϊκούς χρόνους, προ της καταστροφής της πόλης από τους Πέρσες (480/79 π.Χ.).
Η Ακρόπολις, όπως θα ήταν το 480/79 π.Χ., με τον «αρχαίο νεώ» της Αθηνάς (περ. 529-520 ή 510-500 π.Χ.) στα αριστερά και τον ημιτελή παλαιότερο Παρθενώνα (έναρξη οικοδόμησης περ. 490 π.Χ.) στα δεξιά.
Σχέδιο, σχεδιαστική και ζωγραφική αναπαράσταση της Ακροπόλεως των κλασσικών χρόνων.
Γύψινο πρόπλασμα της Ακροπόλεως κατά τον 2ο αι. μ.Χ.
Ομοίωμα της Ακροπόλεως την εποχή της Φραγκοκρατίας, με τις πρόσθετες οχυρώσεις, τα Προπύλαια ως ανάκτορο των δουκών των Αθηνών και τον Παρθενώνα ως καθεδρικό ναό (13ος - 15ος αι. μ.Χ.).
Ζωγραφικές απεικονίσεις της Ακροπόλεως την περίοδο της Τουρκοκρατίας, με τα τούρκικα σπίτια επάνω στον βράχο (1801-1805 μ.Χ.).
Η Ακρόπολις στα χρόνια της Ελληνικής Επαναστάσεως.
Φανταστική κάτοψη της Ακροπόλεως, με τα ανάκτορα του Όθωνος επ’ αυτής, σχέδιο του αρχιτέκτονος K. Schinkel (1834).
Άποψη της Ακροπόλεως από το Ολυμπιείον.
|
ΚΛΕΙΣΙΜΟ
