Κόρες (β΄ ήμισυ 7ου αι. - α΄ τέταρτο 5ου αι. π.Χ.)
Τα αγάλματα των Κορών πρωτοεμφανίζονται στον ελληνικό χώρο στους αρχαϊκούς χρόνους, και συγκεκριμένα στο β΄ ήμισυ του 7ου αι. π.Χ. Η παραγωγή τους συνεχίζεται έως και τα πρώτα χρόνια του αυστηρού ρυθμού (α΄ τέταρτο 5ου αι. π.Χ.). Οι Κόρες, όπως και οι Κούροι, ήταν κατά κύριο λόγο αναθήματα στα ιερά, σύμβολα ακούραστης υπηρεσίας προς τη θεότητα στην οποία αφιερώνονταν, είτε επιτύμβια μνημεία προς τιμήν των νεκρών, ενώ σπανιώτερα θεωρούνται απεικονίσεις γυναικείων θεοτήτων.
Οι Κόρες παριστάνονταν όρθιες ή καθιστές, σε απόλυτα μετωπική στάση, δεν έλειπαν όμως και οι ανεπαίσθητες εκείνες αποκλίσεις από την αυστηρή δομική συμμετρία, που τους προσέδιδαν μιαν αδιόρατη ζωντάνια και μια «λανθάνουσα κίνηση». Στα χέρια τους συχνά έφεραν αντικείμενα ως προσφορές στους θεούς (άνθη, φρούτα, ομοιώματα πουλιών κ.ά), ενώ χαρακτηριστικό είναι το περίφημο μυστηριώδες αρχαϊκό μειδίαμά τους, το οποίο σβήνει στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. Από πλευράς τεχνοτροπίας, διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, σε δωρικές και σε ιωνικές. Οι μέν Κόρες δωρικού χαρακτήρα, τύπος που επιχωριάζει ως επί το πλείστον στις δωρικές πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδος και των νησιών καθώς και στην Αττική, ήταν ενδεδυμένες με τον βαρύ (χονδρό) μάλλινο δωρικό πέπλο, που κάλυπτε το σώμα χωρίς να αφήνει να διαφανεί η διάπλασή του. Η σχηματοποίηση των χαρακτηριστικών και η απουσία έντονης διακόσμησης τόνιζαν ακόμα περισσότερο την λιτότητα και την ιερατικότητά τους. Αντιθέτως, οι Κόρες ιωνικού χαρακτήρα, τις οποίες συναντάμε κατά κανόνα στην Ιωνία (δυτική Μικρά Ασία) και στα απέναντί της νησιά του ανατολικού Αιγαίου, ξεχώριζαν για την χάρη και τον λυρισμό τους. Αυτές φορούσαν τον λεπτοϋφασμένο λινό ιωνικό χιτώνα (κάποτε και πέπλο πάνω από τον χιτώνα), που αναδείκνυε τη λυγερόκορμη μορφή τους, συχνά κατά τρόπο φλύαρο και επιτηδευμένο. Η πλούσια κόμμωση, τα φανταχτερά κοσμήματα και τα ζωηρόχρωμα στολίδια των ενδυμάτων τους πρόδιδαν μιαν άλλη αντίληψη ζωής, που συχνά άγγιζε τα όρια της τρυφηλότητας και της εκζήτησης.
Από τα μέσα του 6ου αι. π.Χ. και εξής παρατηρούνται σημάδια προσέγγισης των δύο διαφορετικών αυτών καλλιτεχνικών και κοσμοθεωρητικών τάσεων. Οι δωρικές κτήσεις της Μικράς Ασίας, οι αποικίες της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας (Μεγάλη Ελλάδα) και μαζί με αυτές πολλές πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδος, ανάμεσά τους και η Αθήνα, υιοθετούν, αφομοιώνουν και αναπλάθουν πληθώρα ιωνικών στοιχείων. Οι Κόρες της Ακροπόλεως των Αθηνών, που χρονολογούνται στο διάστημα 540/30-490/80 π.Χ. και στην πλειονότητά τους καταχώσθηκαν έπειτα από την περσική εισβολή του 480 π.Χ. στην πόλη, αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα αυτής της εξέλιξης.
Μερικά αντιπροσωπευτικά δείγματα Κορών. Από τα αριστερά προς τα δεξιά διακρίνονται οι ακόλουθες μορφές:
Η «Κυρία της Auxerre» (περ. 640 π.Χ.), Καθήμενη «θεά» του Πρινιά (περ. 630 π.Χ.), Ανάθημα της Ναξίας Νικάνδρας (περ. 650 π.Χ.)
Η Πεπλοφόρος (περ. 530 π.Χ.), Η Κόρη της Ακροπόλεως 674 (περ. 500 π.Χ.), Η Κόρη του Ευθυδίκου (περ. 490 π.Χ.).
|
ΚΛΕΙΣΙΜΟ
