Μαραθών
Η παραθαλάσσια πεδιάδα του Μαραθώνος απλώνεται στη βορειοανατολική πλευρά της Αττικής, από τo υπόλοιπο της οποίας χωρίζεται μέσω του Πεντελικού Όρους. Από πολύ νωρίς αποτέλεσε χώρο οικιστικής εγκατάστασης και συνέχισε να χρησιμοποιείται καθ’ όλη την διάρκεια της αρχαιότητας. Τα πρωιμότερα σωζόμενα κατάλοιπα ανάγονται στη Μέση Νεολιθική περίοδο (περ. 5.000-4.000 π.Χ.), ωστόσο η περιοχή απέκτησε ιδιαίτερη φήμη έπειτα από την περίτρανη νίκη των Αθηναίων επί των Περσών στην ομώνυμη μάχη του Μαραθώνος το 490 π.Χ.
Όταν οι Αθηναίοι έφθασαν στον Μαραθώνα για να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες, στρατοπέδευσαν – σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ηροδότου – σε ένα ιερό του Ηρακλέους, που βρισκόταν στο νότιο τμήμα της πεδιάδος, όπως μας επιβεβαιώνουν και δύο επιγραφές του 5ου αι. π.Χ. που βρέθηκαν εκεί η μία κοντά στην άλλη. Η δέ θυγατέρα του Ηρακλέους Μακαρία έδωσε το όνομά της στην πηγή της περιοχής. Σε απόσταση περίπου 1,5 χιλιομέτρου προς βορράν βρισκόταν το πιο εξέχον από τα μνημεία της περιοχής, ο Τύμβος των Μαραθωνομάχων, ένας ογκώδης σωρός που σκέπασε τα αποτεφρωμένα λείψανα των 192 Αθηναίων που παραδίδεται ότι έχασαν την ζωή τους στην μάχη και θάφτηκαν στο σημείο όπου έπεσαν. Λίγο περισσότερο από 5,5 χιλιόμετρα μακρύτερα, βορειοανατολικά του τύμβου, εντοπίζεται το νότιο όριο του μεγάλου έλους (βάλτου) όπου θανατώθηκε η πλειοψηφία των 6.400 Περσών. Αμέσως στα νότια του έλους ήρθαν στο φως τα ερείπια ενός μεσαιωνικού πύργου, εντός του οποίου αποκαλύφθηκαν τύμπανα κιόνων και ένα ιωνικό κιονόκρανο με τομές για την υποδοχή γλυπτού/ών στην κορυφή του, που χρονολογούνται στο α΄ ήμισυ του 5ου αι. π.Χ. και σχεδόν με σιγουριά αποδίδονται στο τρόπαιο νίκης που έστησαν οι Αθηναίοι στο καθοριστικό σημείο (τροπή) της μάχης. Ένας δεύτερος νεκρικός σωρός (τύμβος) στην γειτονική τοποθεσία Βρανά, ανεσκαμμένος μόνο κατά το ήμισυ, περιλάμβανε 11 τάφους ανδρών, που όλοι χρονολογούνται στον πρώιμο 5ο αι. π.Χ.· δεδομένης της θέσης και του περιεχομένου του μνημείου, μερικοί το ταυτίζουν με τον Τύμβο των Πλαταιέων, συμμάχων των Αθηναίων που σκοτώθηκαν και θάφτηκαν στο πεδίο της μάχης, όμως η υπόθεση αυτή παραμένει αμφιλεγόμενη. Τέλος, ο νικητής του Μαραθώνος Αθηναίος στρατηγός Μιλτιάδης, ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα ενταφιάσθηκε επίσης στο πεδίο της μάχης, αφιέρωσε στο ιερό του Διός στην Ολυμπία το χάλκινο κράνος που έφερε κατά την διάρκεια της πολεμικής αναμέτρησης για να ευχαριστήσει τον θεό για την ένδοξη νίκη.
Ο Μαραθών παρέμεινε σε χρήση για περισσότερα από 7.000 χρόνια, μέχρι και τους βυζαντινούς αιώνες. Ιδιαίτερη ακμή γνώρισε ξανά την εποχή του Ηρώδου του Αττικού (2ος αι. μ.Χ.), ο οποίος καταγόταν από την περιοχή και φρόντισε για την ανάπτυξή της.
Τοπογραφικό σχέδιο της πεδιάδος του Μαραθώνος και των γειτονικών αυτής περιοχών.
Ο Τύμβος των Αθηναίων Μαραθωνομάχων.
Ο λεγόμενος «τάφος των Πλαταιέων» στην τοποθεσία Βρανά.
Το κράνος του Μιλτιάδους, επικεφαλής των Ελλήνων στην μάχη του Μαραθώνος, το οποίο ο Αθηναίος στρατηγός ανέθεσε στο ιερό του Διός στην Ολυμπία μετά την μεγάλη νίκη.
Τοπογραφικό σχέδιο του Μαραθώνος.
|
ΚΛΕΙΣΙΜΟ
