Ναός του Διός Φρατρίου και της Αθηνάς Φρατρίας (β΄ ήμισυ 4ου αι. π.Χ.)
Στον περιορισμένο χώρο μεταξύ της Στοάς του Διός Ελευθερίου και του ναού του Πατρώου Απόλλωνος κείτονται τα ερείπια ενός κτίσματος μικρών διαστάσεων του β΄ ημίσεος του 4ου αι. π.Χ., το οποίο ίσως να ανήκε από κοινού με τον ναό του Απόλλωνος σε ένα ενιαίο οικοδομικό πρόγραμμα και έχει ταυτισθεί με ναΐσκο αφιερωμένο στην λατρεία του Διός Φρατρίου και της Αθηνάς Φρατρίας. Εκεί ο Ζεύς και η Αθηνά δέχονταν τιμές από τους πολίτες ως προστάτες των φρατριών, δηλαδή των συγγενικών αθηναϊκών οικογενειών. Οι φράτριοι θεοί είναι οι θεότητες της παλαιάς διαίρεσης των πολιτών σε φρατρίες, μια αρχαϊκή κοινωνική δομή που δεν κατήργησε ο Κλεισθένης και γι’ αυτό παρέμεινε σχεδόν αναλλοίωτη σε σχέση με τις αλλαγές που σημειώθηκαν στην οργάνωση των φυλών και των δήμων της Αθήνας στο πέρασμα των αιώνων. Μία μεγάλη εορτή που εξακολούθησε να τελείται στα πλαίσια των φρατριών ήταν τα Απατούρια, κατά την διάρκεια των οποίων τα παιδιά που είχαν συμπληρώσει το τρίτο έτος της ηλικίας τους εγγράφονταν τους καταλόγους των πολιτών. Βλέποντας τις αξίες του ένδοξου παρελθόντος να καταρρέουν με την πάροδο του 4ου αι. π.Χ., οι Αθηναίοι στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε οικοδομήματα, όπως ο ναός του Διός Φρατρίου και της Αθηνάς Φρατρίας, που θυμίζουν τους πατρογονικούς θεούς και θεσμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι την εποχή αυτή γράφονται στην πόλη ρητορικοί λόγοι (Φιλιππικοί Δημοσθένους, Παναθηναϊκός Ισοκράτους κ.ά.) που εκθειάζουν τις παραδοσιακές αρχές και τονίζουν εμφατικά την ανάγκη επιστροφής στην ‘‘σωστή’’ ζωή των προγόνων.
Κάτοψη του βορειοδυτικού τμήματος της Αγοράς. Με τον αριθμό 22 σημειώνεται ο μικρός ναός του Διός Φρατρίου και της Αθηνάς Φρατρίας, χτισμένος ανάμεσα στην Στοά του Ελευθερίου Διός και στον ναό του Απόλλωνος Πατρώου.
|
ΚΛΕΙΣΙΜΟ
