|
Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου ("Παντάνασσα", "Μοναστηράκι")
Περιοχή: πλατεία Μοναστηρακίου
Έτος: 1601-2000
Περιγραφή:
Ο ναός της Παναγίας της Παντάνασσας, επονομαζόμενος "Μέγα Μοναστήρι" ή "Μοναστηράκι", είναι μια καμαροσκέπαστη βασιλική, πιθανόν του 9ου-11ου αιώνος, που μαρτυρείται όμως για πρώτη φορά τον 17ο αιώνα, ως μετόχι της Μονής Παναγίας της Καισαριανής. Μετά την απελευθέρωση υπέστη δύο βασικές ανακαινίσεις, την πρώτη κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και τη δεύτερη (υπό την αιγίδα του αρχιτέκτονα Ιωάννη Κολλινιάτη), το έτος 1911. Κατά τις ανακαινίσεις εκείνες αφαιρέθηκε η κόγχη του υπέρθυρου και αλλοιώθηκε τελείως η πρόσοψη του ναού, οικοδομήθηκε επάνω από την είσοδο λίθινο κλιμακωτό κωδωνοστάσιο, το οποίο στη συνέχεια αφαιρέθηκε και αντ' αυτού προστέθηκε το παρακείμενο στη βορεινή πλευρά κωδωνοστάσιο, ενώ παράλληλα κατεδαφίστηκε ο παλαιός περίβολος και διανοίχθηκε η σημερινή πλατεία. Στα τέλη του 20ού αιώνα πραγματοποιήθηκε μια νέα ανακαίνιση που αποκατέστησε σε μεγάλο βαθμό την παλαιότερη μορφή της πρόσοψης (διατηρώντας ωστόσο την προσθήκη του ογκώδους κωδωνοστασίου).
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Α. Συγγόπουλος, "Τα Βυζαντινά και Τουρκικά Μνημεία των Αθηνών", στη σειρά Κ. Κουρουνιώτης & Γ. Α. Σωτηρίου (επιμ.), Ευρετήριον των Μνημείων της Ελλάδος, Αθήνα 1929* Χρ. Μ. Ενισλείδης, Η Παντάνασσα των Αθηνών-Μοναστηράκι, Αθήνα 1966* Λίζα Μιχελή, Μοναστηράκι: Απ' το Σταροπάζαρο στο Γιουσουρούμ, Αθήνα 1984.
|